Utku Varlık, 1942 yılında Bolu’da doğdu ve sanata olan ilgisi onu İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’ne taşıdı. 1961 yılında başlayan bu serüven, Türk sanatının önemli isimlerinden Bedri Rahmi Eyüboğlu ve Sabri Berkel gibi ustaların rehberliğinde şekillendi.
Bedri Rahmi Eyüboğlu’nun atölyesinde resim, Sabri Berkel’in atölyesinde ise gravür ve litografi tekniklerinde derinleşen Varlık, akademik altyapısını sağlam temellere oturttu. Bu eğitim süreci, onun sanatsal anlayışının ve ifade biçimlerinin temel taşlarını oluşturdu.
1966 yılında akademiden mezun olan sanatçı, dört yıl sonra devlet bursuyla Paris’e gitme fırsatı yakaladı. Bu adım, Varlık’ın sanatsal kariyerinde bir dönüm noktası oldu. Paris, yalnızca sanatsal üretiminin genişlemesine olanak tanımakla kalmadı, aynı zamanda Avrupa’nın o dönemdeki modern sanat akımlarıyla doğrudan temas kurmasına da olanak sağladı. 1971-1974 yılları arasında Paris Güzel Sanatlar Ulusal Yüksekokulu’nda ünlü ressam George Dayez ile çalışan Varlık, ardından Cachan Atölyesi’nde taş baskı teknikleri üzerine derinleşti. Bu süre zarfında teknik becerilerini daha da geliştiren sanatçı, farklı malzemelerle denemeler yaparak sanatsal üretiminde yenilikçi bir çizgi benimsedi.
Utku Varlık, sanata başladığı ilk yıllarda dışavurumcu (ekspresyonist) bir yaklaşımla ilerledi. 1960’lar ve 1970’lerdeki toplumsal ve politik gelişmeler, sanatçının figüratif anlatımını etkileyen önemli unsurlar oldu. Bu dönemde, toplumsal meselelerin ve insanın içsel çatışmalarının dışa vurumu, Varlık’ın eserlerinde sıkça karşılaşılan temalardı. Ancak sanatçının 1975 sonrası dönemi, bu dışavurumcu anlatımdan uzaklaşıp daha düşsel ve soyut bir dile yöneldiği bir evre olarak öne çıkar. Varlık, figürleri ve doğa öğelerini kullanarak izleyiciyi düşünsel bir dünyaya davet eden kompozisyonlar üretmeye başladı.
Onun sanatsal anlayışında figür, yalnızca insan bedeninden ibaret değildir; doğanın bir yansıması, yaşamın dinamik bir parçası olarak varlık gösterir. Sanatçı, düş olgusuna da özel bir anlam yüklemektedir. Varlık’a göre düş, sadece gözle görülen veya yaşanılan bir gerçeklik değildir; kendi içsel işleyişine sahip bir mekanizmadır. Resimlerinde kullandığı fantastik ögeler ve sonsuz çağrışımlar, bu düşselliğin bir yansımasıdır. Her bir resim, izleyiciye farklı kapılar aralayan, yeni dünyalar sunan bir düşsel yolculuğun izini taşır. Sanatçının bu anlatım dili, figürleri yalnızca bir temsil aracı olarak kullanmanın ötesine geçer; figürler, doğanın sürekli devinimini ve insanın hayal gücünün sınırsızlığını yansıtan canlı unsurlar haline gelir.
Varlık, resimlerinde teknik gelişime büyük önem vermektedir. Her yeni eserinde, farklı teknikler araştırarak ve deneyerek kendini yenilemeyi amaçlar. Gravür ve litografi gibi geleneksel tekniklerde ustalaşmış olmasına rağmen, bu teknikleri modern sanatsal anlayışla harmanlayarak kendine özgü bir tarz geliştirmiştir. Sanatçı, resimlerinde sıklıkla düşsel öğelere yer verirken, izleyiciyi fantastik bir atmosferin içine çekmeyi başarır. Bu yaklaşım, onun eserlerinde estetik bir bütünlük ve derinlik oluşturur.
Utku Varlık, ilk sergisini 1965 yılında Cenevre’de açtı ve ardından dünya genelinde birçok kentte sergiler düzenledi. İstanbul, Ankara, Paris, Münih, Hamburg, Salzburg gibi şehirlerde düzenli olarak eserlerini sergileyen sanatçı, uluslararası sanat çevrelerinde de tanınır hale geldi. Bugün Varlık’ın eserleri, İstanbul ve Ankara Devlet Resim Heykel Müzeleri, İstanbul Modern Sanat Müzesi, Merkez Bankası ve İş Bankası gibi prestijli koleksiyonlarda yer almakta. Ayrıca, ABD’de Ben and Abey Gray Vakfı, Paris Belediyesi, Paris Ulusal Kütüphanesi ve Lyon Müzesi’nde de sanatçının eserlerine rastlanmaktadır.
Varlık’ın sanatı, izleyiciyi yalnızca figüratif anlatımın ötesine taşıyarak, düşsel dünyaların kapısını aralayan bir nitelik taşır. Sanatçının eserleri, her ne kadar dışavurumcu anlatımla başlamış olsa da, zamanla daha soyut ve mistik bir boyuta evrilmiştir. Onun sanatında figürler, yalnızca birer biçim değil, doğanın ve yaşamın sürekliliğini temsil eden canlı varlıklar olarak karşımıza çıkar. Sanatçının düşsel anlatımı, izleyiciye sonsuz çağrışımlar ve yeni keşifler sunar. Sanatçının yaratıcı sürecine dair yaptığı açıklamalardan biri, sanatı “gerçeği düş gücüyle açıklama” çabası olarak tanımlamasıdır. Eserlerinde mekan ve zamanın ötesi, bellek ile düş arasında bir köprü kurmaya çalıştığını dile getirir. Rilke gibi yazarların şiirsel anlatımları ve edebi imgelerinden etkilenir. Eserlerinde adeta bir rüyanın mantığıyla hareket eder, olaylar ve imgeler arasında belirgin bir neden sonuç ilişkisi kurmak yerine, izleyiciyi düşsel ve sezgisel bir dünyaya çeker.
